Przemysław Mackojc
Najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) mogą zasmucić osoby myślące o powrocie do kraju z emigracji. Według raportu GUS – średnia płaca w polskich przedsiębiorstwach w ubiegłym roku wynosiła 4347 zł brutto. Dużo? Sęk w tym, że aż 66,2 procent pracowników zarabiało mniej. Dominanta (najczęściej powtarzające się wynagrodzenie) wynosiła natomiast 2074,03 zł brutto, czyli zaledwie 1511,61 zł netto.
Tak szczegółowe dane GUS publikuje co dwa lata. Warto się z nimi zapoznać. Choćby dlatego, że analiza rozkładu zarobków mówi więcej o sytuacji finansowej Polaków niż suche informacje o wzroście średniej krajowej, którymi tak chętnie chwalą się politycy.
Ile naprawdę zarabiają Polacy?
Według danych GUS, średnia płaca w przedsiębiorstwach w roku 2016 wynosiła 4347 zł brutto (3095 zł na rękę, przy umowie o pracę). Tyle tylko, że aż 66,2 procent pracowników zarabiało mniej. Średnią zawyża bowiem wąska grupa najlepiej zarabiających.
Połowa zarabiających w ubiegłym roku otrzymywała wynagrodzenie w wysokości 3511 zł brutto (2512 złotych na rękę, przy umowie o pracę), czyli aż o 800 zł mniej niż oficjalna średnia. Co gorsze, aż 17 procent pracowników zarabiało mniej niż 2173 zł brutto, czyli 1580 zł na rękę (a więc mniej niż połowę oficjalnej średniej krajowej). W sumie, poniżej średniej krajowej zarabiało 70,5 procent kobiet i 62,1 procent mężczyzn. Różnica w płacach pań i panów wynosiła 7,2 procent (na korzyść mężczyzn, którzy średnio zarabiali o 18,5 procent więcej niż kobiety). Na zarobki co najmniej dwa razy wyższe niż średnia (8694 zł brutto) mogło liczyć zaledwie 6,3 procent zatrudnionych.
Z kolei mediana zarobków w przedsiębiorstwach (połowa pracowników zarabia poniżej, połowa powyżej tej wartości) wynosiła w 2016 roku 3510,67 zł brutto. Mediana była więc o 800 zł niższa od średniej.
Natomiast dominanta – najczęściej wypłacane w Polsce wynagrodzenie – wynosiła 2074,03 zł brutto, a więc 1511,61 zł netto.
Warto jednak pamiętać, że GUS uwzględnia w swoich zestawieniach sytuację płacową osób pracujących w przedsiębiorstwach zatrudniających co najmniej dziewięciu pracowników. Statystyki nie zawierają więc informacji o zarobkach w mikroprzedsiębiorstwach czy zarobkach osób pracujących na własny rachunek (to kilka milionów pracowników). Gdyby wziąć je pod uwagę – zarówno średnia, jak i mediana byłyby zapewne znacznie niższe.
Foto: CC0 Public Domain
