Przemysław Mackojc
Stres to jedno z najgroźniejszych skutków pracy pod tzw. „ciśnieniem”. Ten problem okazał się na tyle groźny, że polski ZUS zaczął się tym zjawiskiem szerzej interesować. Efektem jest biuletyn pod tytułem „Stres w pracy oraz jego wpływ na występowanie wypadków przy pracy i stan zdrowia osób pracujących”. W Wielkiej Brytanii organizacja HSE (Health and Safety Executive), która zajmuje się min. problemem stresu w pracy przeprowadziła szczegółowe badania. Okazało się, że na choroby związane ze stresem w latach 2011/12 zapadło ponad 428 tyś. pracowników. To około 40% wszystkich przypadków zachorowań związanych z wykonywaną pracą.
Co to jest stres?
Wg badań ZUS to negatywny stan psychiczny, który powstaje w wyniku relacji osoby zagrożonej, obciążonej nadmierną pracą, a otoczeniem w którym się znajduje. Proszę nie mylić stresu z tzw. pośpiechem w pracy. Każdy z nas ma do wykonania określone obowiązki, ale w przypadku gdy przerastają one nasze możliwości i zaczynają gromadzić się „w głowie” (także po pracy), może to być groźne dla naszego zdrowia.
Zatem jakie są fizyczne objawy stresu?
- Ból mięśni, karku, barków, kręgosłupa.
- Ból brzucha i jelit; prowadzi to często do pojawienia się zapalenia lub wrzodów.
- Pojawienie się depresji.
- Obniżenie odporności, co zmiejsza naszą odporność na infekcje.
- W najgorszym wypadku dochodzi to zawału serca i udaru mózgu.
- Chęć sięgania po używki takie jak alkohol, narkotyki czy tytoń.
Takie objawy powodują brak możliwości efektywnego wykonywania pracy, przez co pracownik staje się „bezużyteczny”. Czemu tak się dzieje? Pod wpływem stresu zaczynamy popełniać błędy wykonując nawet proste czynnościach, stajemy się mniej efektywny, nie chcemy wprowadzać zmian. Gdy zaczynamy częściej korzystać ze zwolnień lekarskich – sami nie dajemy już sobie rady z obowiązkami – pojawia się zjawisko tzw. „wypalania się”, co w ostatecznym efekcie prowadzi do rezygnacji z pracy.
Poziom odczuwania stresu jest uzależniony od osób, których ten problem dotyka. Największą grupę ryzyka stanowią osoby, które nie mogą sobie poradzić w pracy z powodu:
- – Lękliwości.
- – Problemów zdrowotnych ( problem ze słuchem, wzrokiem).
- – Wyuczonej uczciwości.
- – Swojego wieku (osoby zbyt młode lub w podeszłym wieku).
- – Zbyt wysoko postawionych celów, często wygórowanych ambicji.
- – Problemów w rodzinie.
Jak nie zwariować w pracy?
Zaprezentuję Państwu 10 kroków, które umożliwią Państwu lepsze funkcjonowanie w pracy:
1. Warunki pracy. Jeśli pracodawca nie jest w stanie lub nie chce zadbać o warunki panujące w firmie, mogą to Państwo zrobić sami, np.: tworząc sobie kącik, w którym będzie można zrobić kawę lub herbatę. Warto współpracować z kolegami z pracy, zakupić wspólnie potrzebne rzeczy (czajnik, kubki). Jeśli w pomieszczeniu, w którym pracujemy jest za zimno lub ciepło, dobrze jest wspomnieć o tym naszemu pracodawcy. Przekonajmy go, że zakup piecyka czy wiatrak wpłynie lepiej na naszą pracę.
2. Analiza obowiązków. To bardzo ważna sprawa: dobrze jest zrobić listę obowiązków, które wykonujemy. Warto sprawdzić czy nie ma tam czegoś, czego nie lubimy lub czegoś, co sprawia nam duży kłopot. Warto porozmawiać o tym z naszym pracodawcą. Może wspólnie uda się dokonać jakiś zmian.
3. Kursy. Jeśli nie są Państwo w stanie sami poradzić sobie ze stresem, polecam korzystać ze specjalnych kursów. Tam nauczą nas jak efektywnie radzić sobie ze stresem.
4. Strefa osobista. Należy sprawdzić czy stres nie ma źródła w życiu osobistym, np. problemy w rodzinie, ciągłe kłótnie z parterem czy problemy finansowe.
5. Pomoc psychologa. Jeśli stwierdzimy, że nie jesteśmy w stanie sami poradzić sobie z tym problemem, proszę się nie bać prosić o specjalistyczną pomoc. Stres to naprawdę duży problem, warto skorzystać z usług psychologa.
6. Pozytywne nastawienie do pracy i współpracowników. Dobrze jest zmienić swoje nastawienie do obowiązków zawodowych. Zacznijmy unikać słów znowu, muszę i zamienić je na coś bardziej pozytywnego: dobrze by było czy postaram się. Może to pomóc zmienić nasz pogląd na wykonywaną pracę.
7. Komunikacja. Proszę nawiązywać dobre kontakty z kolegami z pracy, używać słowa dziękuję i proszę. To na pewno polepszy atmosferę w firmie.
8. Pamiętaj o sobie. Proszę dbać o swój wygląd, zdrowie i relacje rodzinne. Warto nauczyć się też mówić „nie”, jeśli wymaga tego sytuacja. My też mamy prawo do życia prywatnego!
9. Organizacja. Warto prowadzić kalendarz spotkań i innych obowiązków służbowych. Ważne jest, aby nie odkładać realizacji planów na później.
10. Regeneracja. Niezwykle ważny punkt w walce ze stresem. Dlatego musimy zadbać o to, aby dobrze się wysypiać, odpoczywać po pracy i nie zaniedbywać spotkań z rodziną/ przyjaciółmi.
Stres to WRÓG, dlatego trzeba z nim walczyć. Ten problem nie tylko dotyczy pojedynczych pracowników, ale dotyka również całe firmy. Jak to wpływa na prowadzony biznes? Pracodawca często nie zdaje sobie sprawy, że stres wśród pracownik powoduje zwiększenie kosztów firmy, bo zestresowani pracownicy pracują nieefektywnie, robią błędy, łamią zasady BHP i źle obsługują klientów. Zatem firma traci pozytywny wizerunek nie tylko wśród klientów, ale też samych pracowników. Wiąże się to ze zwiększonymi kosztami związanymi z przeprowadzeniem ponownej rekrutacji, badaniami lekarskimi, szkoleniami. Mądry pracodawca powinien zdawać sobie sprawę, że zastraszanie pracowników, narzucanie im dodatkowych obowiązków czy stawianiem im nierealnych wymagań, pachnie porażką. Dlatego firmy walczą ze stresem poprzez zatrudnianie odpowiedniej liczby pracowników, właściwy podział obowiązków, dobre warunki pracy, przestrzeganie kodeksu pracy (w tym czasu pracy) oraz prawa do urlopu.
Proszę pamiętać, że konieczna jest równowaga pomiędzy pracą a życiem rodzinnym. Właściwy balans da nam możliwość efektywnego rozwoju zawodowego, prowadzenie spokojnego życia osobistego i pozwoli na pokonywania wielu przeciwności losu!
Foto: Flickr (lic. CC)
