Jak ubiegać się o alimenty na dziecko?

Pobraliście się, na świat przyszło dziecko, ale niestety – nie jesteście już razem szczęśliwi. Dojrzeliście do decyzji o rozstaniu i rozwodzie. Jak wobec tego uporządkować kwestie finansowej odpowiedzialności?

Najprostszym sposobem jest ustalenie układu między stronami, który stanowi ich wzajemne zobowiązanie i w który nikt inny angażować się nie musi. Nosi to nazwę porozumienia rodzinnego (family-based arrangement). Rodzice ustalają, jaki procent miesięcznego dochodu przeznaczą na potrzeby dziecka, umawiają się na wpłaty pieniężne albo finansowanie konkretnych potrzeb (np. ubrań). Taką umowę można oczywiście spisać, nie jest ona jednak prawnie wiążąca.

Niestety, takie rozwiązanie nie zawsze jest możliwe. Zawodzi, gdy byli małżonkowie nie mogą dojść do porozumienia, wzajemnie sobie nie ufają lub po prostu czują się bezpieczniej, wstępując na drogę sądową. Wedle oficjalnych danych opublikowanych przez DWP (Department for Work and Pensions) w drugim kwartale 2015 roku pomoc otrzymało 728,500 dzieci, a 88,1% wszystkich spraw zakończyło się sukcesem.

Komu przysługują alimenty?

Obowiązek alimentacyjny dotyczy rodziców dzieci, które mają poniżej 16 lat, poniżej 20 lat i uczą się w pełnym wymiarze godzin bądź poniżej 20 lat i mieszkają z rodzicem, który wystąpił o świadczenia na ich rzecz (Child Benefit). Dla jasności beneficjentem jest osoba, z którą dziecko mieszka na co dzień, zobowiązanym zaś rodzic, który nie sprawuje nad nim codziennej opieki.

O pomoc do Child Maintenance Service mogą wystąpić rodzice dziecka, jego dziadkowie bądź legalni opiekunowie, a w Szkocji – również dziecko powyżej 12 roku życia. CMS zajmuje się rozsądzaniem kwestii spornych, wysokością świadczeń, ustaleniem ojcostwa, windykacją zaległych płatności, jak również – jeżeli zachodzi taka potrzeba – odnalezieniem rodzica, który bez uprzedzenia zmienił miejsce zamieszkania.

Gdzie zwrócić się o pomoc

Pierwszą instancją, do jakiej należy się zwrócić, jest Child Maintenance Options. Jak sama nazwa wskazuje, to instytucja doradcza, która przedstawi nam dostępne możliwości uregulowania obowiązku alimentacyjnego, przydzieli numer referencyjny i wyjaśni szczegółowo, w jaki sposób wystąpić o pomoc do CMS. W aplikacji muszą znaleźć się szczegółowe informacje dotyczące rodziny, a w szczególności dziecka, o świadczenia na które się ubiegamy, numer identyfikacji podatkowej i numer konta bankowego. Koszt aplikacji to 20 funtów, opłata nie dotyczy osób poniżej 19 roku życia, zamieszkałych w Irlandii Północnej bądź ofiar przemocy domowej. Przeważnie rejestracja trwa ok. miesiąca (może potrwać dłużej, jeżeli płacącego nie da się łatwo zlokalizować). Pierwsza wpłata powinna nastąpić w granicach 6 tygodni od zakończenia procedury.

Wpłaty mogą być regulowane bezpośrednio z konta na konto bądź za pośrednictwem agencji – w tym drugim wypadku jednak podlega to opłacie (20% całkowitej kwoty dla strony płacącej i 4% otrzymanej kwoty dla strony przyjmującej).

A jeśli nie dostaję pieniędzy?

Child Maintenance Service dysponuje kilkoma przydatnymi narzędziami windykacyjnymi w przypadku, gdy osoba zobowiązana do płacenia się z tego nie wywiązuje, m.in. bezpośredni kontakt z pracodawcą bądź nakazanie bankowi zajęcia odpowiedniej kwoty na koncie. Każde upomnienie i każde działanie podjęte przez agencję wiąże się z karą finansową dla niesolidnego płatnika.

Obie strony – zobowiązana i zobowiązująca – muszą pozostawać w stałym kontakcie z CMS, informując o każdej zmianie sytuacji życiowej, miejsca zamieszkania, zatrudnienia, od numeru telefonu począwszy na rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej skończywszy. Odmowa udzielenia informacji bądź celowe podanie fałszywych danych może grozić grzywną do 1000 funtów.

Ustalenie wysokości alimentów

Jeżeli chodzi o wysokość cotygodniowych alimentów, CMS ustala je kilkuetapowo. Pierwszym z nich jest oszacowanie dokładnej wysokości rocznego przychodu zobowiązanego wraz z dodatkami i ulgami (np. zwolnieniami od podatku). W kolejnym etapie ustala się obciążenia finansowe płatnika, np. związane z opieką nad dzieckiem z innego związku. Liczba posiadanych przez płatnika dzieci, również tych, na które łoży w drodze prywatnego porozumienia stron, to kolejny czynnik uwzględniany przy ustalaniu ostatecznej sumy zobowiązania. Wpływ na nią ma też kwestia dzielonej opieki w tygodniu (czyli wizyty dziecka u rodzica połączone z noclegiem).

Na zakończenie warto wspomnieć o jednym bardzo istotnym aspekcie. Starając się o finansowe zabezpieczenie dobra dziecka, pamiętajmy również o innych jego potrzebach, przede wszystkim emocjonalnych. Rozwód rodziców jest dla dzieci ogromnym stresem, wywraca ich życie do góry nogami, często zdarza im się winić samych siebie za rozstanie mamy i taty. Niektóre znoszą to lepiej, inne odzyskują równowagę pod opieką psychologa, ale jedno jest pewne: wszystkie potrzebują miłości, uwagi i jak największej stabilizacji. Nie tylko materialnej.

FOTO: Flickr (lic. CC)