Przemysław Mackojc
Wszyscy podlegamy rejestracji i to już po samym urodzeniu. W dzisiejszych czasach nie sposób już pozostać anonimowym bądź znanym tylko wśród „swoich”. Dziś rodzimy się, a czujni urzędnicy od razu skrupulatnie odnotowują ten fakt. W Polsce szpital ma dwa tygodnie, żeby powiadomić świat o naszym istnieniu. Nasi rodzice także związani są tym terminem.
Kto może zgłosić urodzenie dziecka?
W Polsce takiego zgłoszenia może dokonać (we wskazanej kolejności) ojciec dziecka, lekarz lub położna, matka (o ile jej stan zdrowia tego nie uniemożliwia) lub też ktokolwiek inny, kto był obecny przy porodzie. Osoby uprawnione do zgłoszenia urodzenia dziecka mogą (w razie konieczności) udzielić pełnomocnictwa osobie trzeciej w tym zakresie (co następuje w formie pisemnej).
Co załączyć?
Do zgłoszenia załącza się stosowne zaświadczenie lekarskie, zaś do wglądu dowody osobiste rodziców, odpis skrócony aktu małżeństwa (o ile zostało zawarte), aktu urodzenia matki (jeżeli małżeństwo nie zostało zawarte) lub też odpis skrócony aktu małżeństwa z adnotacją dotyczącą rozwodu (w przypadku tak niefortunnego biegu wydarzeń). Kiedy matka jest wdową, do wniosku załącza się odpis skrócony aktu zgonu małżonka. W takim przypadku (a także, kiedy kobieta jest po rozwodzie), gdy od zdarzenia (rozwodu lub zgonu małżonka) nie minęło 300 dni, domniemywa się, iż jest on ojcem dziecka, a co za tym idzie – dziecko otrzymuje miano dziecka małżeńskiego (art. 85 Kodeksu opiekuńczego i rodzinnego). Jeżeli ojciec chce uznać dziecko pomimo niezawarcia małżeństwa, uznanie dziecka może nastąpić odpowiednio przed kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego lub sądem opiekuńczym, zaś w przypadku przebywania za granicą – przed polskim konsulem. Konieczne jest stawiennictwo obojga rodziców.
Jeżeli wymienione powyżej dokumenty znajdują się już w Urzędzie Stanu Cywilnego, nie ma potrzeby ich ponownego załączania.
Co w zgłoszeniu?
W samym zgłoszeniu zawieramy informacje takie jak imię i nazwisko, nazwisko rodowe, datę urodzenia, PESEL i miejsce zamieszkania matki dziecka, analogiczne dane dotyczące ojca dziecka, informacje o źródle utrzymania oraz wykształceniu rodziców, datę oraz miejscowość urodzenia dziecka, jego płeć, ciężar, długość oraz charakterystykę porodu.
Akt urodzenia
W treści aktu urodzenia widnieją już nieco okrojone dane (imiona i nazwisko dziecka, jego płeć, miejsce i datę urodzenia, nazwiska, miejsce urodzenia, datę urodzenia oraz miejsce zamieszkania rodziców, imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania zgłaszającego, a także informacje dotyczące zakładu opieki zdrowotnej). Warto zaznaczyć, że wydanie aktu nie podlega jakiejkolwiek opłacie. Osoba, która dokonała rejestracji, otrzymuje jego trzy odpisy – data sporządzenia aktu urodzenia dziecka jest jednocześnie datą jego zameldowania.
Należy pamiętać, aby z wnioskiem wystąpić do właściwego Urzędu Stanu Cywilnego. Jego właściwość wyznaczana jest przez pryzmat stałego miejsca pobytu matki dziecka (lub rodzica, u którego dziecko faktycznie przebywa). W przypadku, gdy dziecko urodziło się na polskim statku morskim lub powietrznym, rejestracja jest dokonywana w Urzędzie Stanu Cywilnego właściwym dla miasta stołecznego Warszawy.
Co więcej, już przed dokonaniem zgłoszenia, rodzice powinni wybrać dziecku imiona.
Rejestracja dziecka w UK
W UK jest nieco inaczej. Zamiast 14 dni, na zgłoszenie urodzenia dziecka mamy aż 6 tygodni (czyli 42 dni), które liczone są od dnia porodu. Rejestracji może dokonać zarówno matka, jak i ojciec dziecka. W przeciwieństwie do polskiej procedury, w UK nie trzeba załączać do zgłoszenia stosu dokumentów. Po prostu udajemy się do tzw. Local Register Office (właściwego dla miejsca urodzenia dziecka), gdzie z urzędnikiem dzielimy się wiedzą dotyczącą miejsca i daty urodzenia dziecka, jego imienia, miejsca i daty urodzenia rodziców (ewentualnie daty ich ślubu), zawodów przez nich wykonywanych oraz nazwiska panieńskiego matki. W przypadku rejestracji dokonywanej przez rodziców o tej samej płci, wymagane jest posiadanie stosownego orzeczenia sądowego (przyznającego im miano rodziców). Poza tym jedyne, co musimy ze sobą zabrać to dokument potwierdzający naszą tożsamość (może to być paszport, a nawet prawo jazdy). Dane wprowadzane są na bieżąco przez właściwego urzędnika, wobec czego skrócony odpis aktu urodzenia potomka otrzymujemy od razu. Rejestracji może dokonać (poza rodzicami) także osoba, która była obecna przy narodzinach, osoba, która jest odpowiedzialna za dziecko, a także pracownik szpitala, w którym się ono urodziło. Wydanie aktu urodzenia w UK, tak, jak w Polsce, jest wolne od opłat.
W przypadku, gdy dziecko urodziło się za granicą, należy zarejestrować narodziny dziecka zgodnie z przepisami obowiązującymi w kraju, będącym miejscem jego urodzenia. Wówczas otrzymujemy lokalny akt urodzenia, który co do zasady jest akceptowany w UK (na przykład w toku ubiegania się o paszport). Jeżeli akt nie jest wydany w języku angielskim, należy dokonać jego poświadczonego tłumaczenia.
Co ciekawe, brytyjski akt stanu cywilnego (w tym akt urodzenia) można także umieścić w Urzędzie Stanu Cywilnego w Polsce (właściwym dla aktualnego miejsca zamieszkania wnioskodawcy lub jego ostatniego miejsca zamieszkania w kraju, a przypadku braku takiego miejsca –Urzędzie Stanu Cywilnego miasta stołecznego Warszawy). Dokonać tego można osobiście, przez pełnomocnika lub za pośrednictwem konsulatu. Konieczne jest uprzednie przetłumaczenie aktu przez tłumacza przysięgłego w Polsce lub też poświadczenie aktu przez konsula. Rejestracja następuje przez wpisanie zagranicznego aktu urodzenia, jego odtworzenie lub też zarejestrowanie urodzenia dziecka (jeżeli nie zostało to dokonane za granicą). Tym razem jednak od wniosku uiszczana jest stosowna opłata skarbowa (w przypadku wpisania aktu – 50 zł, w przypadku jego odtworzenia – 39 zł).
Foto: Flickr (lic. CC)
