Przemysław Mackojc
Chemiczka, która stała się jedną z najbardziej wpływowych osób świata. Jej podobizna zdobiła okładki płyt heavymetalowego zespołu Iron Maiden. Głosicielka metod zwanych „thatcheryzmem”. Pierwsza kobieta-premier Wielkiej Brytanii – Żelazna Dama, Margaret Thatcher.
Margaret Thatcher, z domu Roberts, studiowała chemię na Uniwersytecie Oksfordzkim. W tym czasie została prezesem uczelnianego koła konserwatystów. Zamiłowanie do polityki odziedziczyła po ojcu, który był radnym oraz pastorem kościoła metodystów.
Pierwsze kroki w polityce
Na arenie politycznej zadebiutowała na początku lat 50. ubiegłego wieku. Wówczas wyborów do parlamentu nie zwyciężyła, jednak poznała przyszłego męża, który zachwycony był jej determinacja w dążeniu do wyznaczonego celu. Przedsiębiorca Denis Thatcher nakłonił ją do ubiegania się o miejsce w królewskiej palestrze, dzięki czemu po dwóch latach Margaret otrzymała uprawnienia do wykonywania zawodu adwokata. Thatcher szybko uporała się z poprzednią porażką i już w 1954 roku zasiadła w Izbie Gmin, następnie została sekretarzem parlamentarnym, ministrem środowiska w gabinecie cieni, by w 1979 zostać pierwszą w historii Wielkiej Brytanii kobietą premierem.
Już na początku lat 60. o Thatcher zrobiło się bardzo głośno za sprawą jej decyzji o zagłosowaniu wbrew poglądom partii, do której przynależała. Opowiadała się wówczas za przywróceniem kary chłosty. W kolejnych latach popierała depenalizację kontaktów homoseksualnych i legalną aborcję. Sprzeciwiała się natomiast zniesieniu kary śmierci czy ułatwień w procedurze rozwodowej. Kontrowersyjne okazały się także jej działania podczas sprawowania urzędu ministra edukacji. W 1970 falę protestów wywołały decyzje o niedofinansowaniu bezpłatnego mleka w szkołach czy zmniejszenie budżetu resortu szkolnictwa.
Kobieta premier
Jako premier wysłała flotę wojenną, które miały odbić Falklandy. Sukces tej operacji przyczynił się do wzrostu pozytywnych nastrojów wśród społeczeństwa, przysporzył jej wielu zwolenników, dzięki czemu partia konserwatystów wygrała wybory w 1983 roku. Jej metody zostały nazwane „thatcheryzmem” i są połączeniem konserwatyzmu, neoliberalizmu i monetaryzmu. Podczas swojej kadencji, Margaret pokonała głęboki kryzys ekonomiczny, a do jednych z jej ostatnich działań należało wywieranie presji na Georgu Bushu o wysłanie wojsk amerykańskich do Kuwejtu.
Trudny czas
Życie Margaret Thatcher na arenie politycznej nie zawsze jednak było kolorowe. W 1984 roku życie uratowała jaj… wizyta w toalecie. Podczas zamachu bombowego na hotel w Brighton zginęło pięciu ludzi. Żelazna Dama, pomimo głosów sprzeciwu, nalegała, aby jej wystąpienie, które miało odbyć się kolejnego dnia, nie zostało odwołane. Było to wyzwanie dla terrorystów, co przysporzyło jej wielu zwolenników.
Ponadto, jako jedyna nie otrzymała tytułu doktora honoris causa, który Uniwersytet Oksfordzki przyznawał każdemu premierowi, kształcącemu się w jego murach. Miała to być odpowiedź na obcięcie przez nią środków na edukację.
Jej działania, mające na celu zachowanie autonomiczności Wielkiej Brytanii, wpłynęły na jej decyzję o dymisji. W 1990 roku ogłosiła swoją rezygnację z urzędu premiera oraz przewodniczącego Partii Konserwatywnej. Pomimo tego, prowadziła działalność polityczną do końca swojego życia.
Iron Lady w kulturze masowej
Wizerunek Margaret Thatcher został utrwalony na dwóch okładkach płyt heavymetalowego zespołu Iron Maiden. Nawiązywał on do podobieństwa przydomka premier do nazwy grupy („Iron Lady” – „Iron Maiden”). Jej losy zostały przedstawione także na dużym ekranie. W filmie „Żelazna dama” w tytułową postać wcieliła się Meryl Streep, która otrzymała za tę rolę Oscara.
Foto: Flickr (lic.CC)
