Przemysław Mackojc
Każdy z nas miewa kłopoty z koncentracją. Koncentracja jest umiejętnością skupienia uwagi na danym zadaniu, przedmiocie, zagadnieniu, wydarzeniu lub sytuacji. Problem ze skupieniem uwagi dotyczy zarówno młodzieży, dorosłych jak i dzieci. Trudno nam się skupić na pracy, nauce, czy czytaniu gazet, bądź książek. Rozprasza nas każdy dźwięk, rozmowa, hałas za oknem, telewizja, radio. Bywa, że jesteśmy przemęczeni, zestresowani, natłok informacji nas dekoncentruje, a pogoda nam w tym nie pomaga. Czy zdarza wam się oglądać jakiś serial lub czytać jakiś tekst, aby za chwilę zorientować się, że wasza uwaga została całkowicie odwrócona przez wasze rozbiegane myśli i niewiele pamiętacie? W jaki sposób usprawnić swoją koncentrację, logiczne myślenie, skupienie i uwagę? Jak wpłynąć na szybsze przyswajanie i zapamiętywanie informacji potrzebne w nauce i pracy? Istnieją sposoby na to, aby usprawnić nasz mózg.
Koncentrację można poprawić i wyćwiczyć poprzez odpowiednie ćwiczenia, dietę i zachowania. Sprawna koncentracja to lepsza, efektywna i wydajna pamięć, a także szybka nauka. Oszczędzasz czas, energię i pieniądze. Badania naukowe dowodzą, że istnieje ścisła zależność pomiędzy prawidłowym funkcjonowaniem mózgu, a odpowiednią dietą bogatą w witaminy i minerały.
Większość z nas nie ma pojęcia, że odpowiednia dieta i pożywienia może wpłynąć na koncentrację i uwagę. Prawda jest taka, że im lepsza dieta tym więcej korzyści płynących z nauki. Według badań naukowych odżywiając mózg w odpowiedni sposób możemy znacząco podnieść jego sprawność. Nasz mózg jak wiadomo stanowi centrum dowodzenia naszym ciałem i umysłem. Zawiera on komórki zwane neuronami, które zużywają aż 20% energii wykorzystywanej przez nasz organizm w ciągu całego dnia. Neurony odpowiedzialne są za zbieranie i rozsyłanie informacji. Mózg jest niezwykle aktywny, ma za zadanie koordynację naszego organizmu w związku z czym potrzebuje paliwa w postaci odpowiedniej diety.
Nasz mózg uwielbia glukozę i potrzebuje stałych dostaw cukru. Potrzebne są mu również węglowodany złożone, które zapewniają powolne i równomierne dostarczanie energii. Należą do nich między innymi otręby, kiełki pszenicy, kukurydza, owsianka, jęczmień, ziarna, pieczywo razowe, groch, gryka, zboża pełnoziarniste, warzywa strączkowe, warzywa bogate w skrobię, oraz kasza.
Zupełnie inna rzecz ma się z węglowodanami prostymi, które są ubogie w składniki odżywcze i powodują krótkotrwałe skoki energii. Uczucie sytości nie pozostaje na długo, co powoduje zmęczenie, ospałość i uczucie głodu. Do węglowodanów prostych zaliczamy białe pieczywo, chleb, bułki, makaron, drożdżówki, ciasta, biszkopty, dżem, cukierki, gumy do żucia oraz biały ryż. Węglowodany kontrolują samopoczucie i zachowania. Dla naszego organizmu niezbędne są również kwasy tłuszczowe omega-3. Dieta bogata w ryby poprawia zdolności uczenia się, wpływa na równowagę emocjonalną i poprawia samopoczucie. Powinno się spożywać co najmniej dwa razy w tygodniu tłuste ryby typu łosoś, rdzawiec, sum lub tuńczyk. Na procesy zapamiętywania i koncentracji wpływ mają składniki zawarte w warzywach liściastych, płatkach, jajach, mięsie (duszonym lub gotowanym), owocach morza, kaszach, soi, wątróbce i kiełkach pszenicy. Wartościowe są również produkty bogate w magnez takie jak orzechy, migdały, gorzka czekolada, banany i kasza gryczana.
Nie przejadaj się. Im więcej złych tłuszczów fast foodów, frytek, chipsów, tym gorsza pamięć i koncentracja. Pij dużo wody mineralnej. Ogranicz spożycie kawy i rzuć palenie. Unikaj dymu nikotynowego oraz zatruć kadmem i ołowiem. Kofeina zawarta w kawie i mocnej herbacie może ograniczać wchłanianie żelaza oraz wypłukuje magnez. Żelazo jest istotne dla wydajności mózgu. Magnez zwiększa zdolność do zapamiętywania informacji. Badania naukowe potwierdzają również związek pomiędzy zdrowym i sprawnym mózgiem, a witaminą B w diecie. Brak witaminy B przyczynia się do kłopotów ze skupieniem uwagi, bezsenności oraz osłabienia pamięci. Znajdziemy ją w mięsie indyka, fasoli, grochu, tuńczyku, pełnych ziarnach zbóż, orzeszkach ziemnych, nasionach słonecznika oraz wątrobie. Ważna jest dieta bogata w przeciwutleniacze, czyli dieta bogata warzywa i owoce. Zielone warzywa zwłaszcza szpinak opóźniają negatywne procesy zachodzące w związku ze starzeniem się organizmu. Potrzebna jest nam również zawarta w orzeszkach ziemnych, soi i kiełkach pszenicy poprawiająca pamięć i zapobiegająca ospałości lecytyna. Potas, który znajdziemy w bananach, pomarańczach, morelach, winogronach, awokado, ziemniakach, brzoskwiniach i pomidorach poprawi dotlenienie mózgu. Dla mózgu ważna jest też witamina A, C i E.
Mózg źle reaguje na stres. Stres powoduje produkcję wolnych rodników i źle wpływa na komórki mózgu. Zmartwienia i smutki utrudniają konstruktywne działanie i myślenie. Rozdrażnienie, zniechęcenie i złość nie pomaga. Podczas silnego stresu, napięcia i pod presją czasu trudniej o skupienie. Zupełnie inaczej wygląda sytuacja kiedy jesteśmy zrelaksowani i spokojni. Kiedy czujemy wewnętrzny spokój, harmonię i jesteśmy zrelaksowani uaktywnia się prawa półkula mózgu odpowiedzialna za kreatywność. Myślimy twórczo i pozytywnie. Ważny jest też spokojny, głęboki, odpowiednio długi, niczym nie zakłócony sen. Brak snu wyniszcza mózg. Podczas snu organizm musi się odpowiednio zregenerować, aby móc przyswajać i przetwarzać kolejne partie informacji.
Wykorzystuj każdą wolną chwile na systematyczną aktywność fizyczną na świeżym powietrzu. Im więcej tlenu we krwi, tym więcej energii. Spaceruj, biegaj, ruszaj się, a rozjaśnisz swoje zaplątane myśli.
Ćwicz swój mózg. Ucz się języków, dowcipów lub wierszy na pamięć. Rozwiązuj krzyżówki, graj w szachy, gry, łamigłówki i układaj puzzle z dzieckiem. Stojąc w korku staraj się przypomnieć wydarzenie z przeszłości, z uwzględnieniem jak największej ilości szczegółów. Wizualizuj, wyobrażaj sobie przedmioty, zdarzenia i sytuacje. Włącz w to wszystkie zmysły. Patrz na nie oczyma swojej wyobraźni. Policz w myślach od tyłu od 100 do 1. Trenuj uważność. Weź do ręki jakiś przedmiot i staraj się skupić na nim uwagę. Jak wygląda, ile waży, jaki ma kolor, kształt? Nie myśl o niczym innym na świecie. Nie słuchaj swoich myśli. Staraj się skupić tylko na tym jednym konkretnym przedmiocie. Policz słowa na stronie książki lub wszystkie cyfry z liczbą 3. Wyobrażajmy sobie czytany tekst zapamiętując jak największą ilość szczegółów.
Poznawaj nowe miejsca i ludzi, rejestruj nowe wrażenia, smaki i zapachy. Zdobywaj nowe umiejętności i doświadczenia, a także wyszukuj swoje kolejne pasje. Nie pozwól swojemu mózgowi przejść na emeryturę. Istnieje wiele książek i artykułów dotyczących ćwiczenia i usprawniania pamięci oraz technik zapamiętywania. Maluj obrazki, wymyślaj historyjki, zapamiętuj nowe numery, zapamiętuj ze szczegółami wygląd nowo poznanych osób, słuchaj reportaży radiowych, pisz streszczenia i twórz mapy myśli, które ułatwią ci przyswajanie i zapamiętywanie informacji.
Zaczynając pracę lub naukę unikaj bodźców, które rozpraszają twoją uwagę. Nie wykonujmy wielu czynności równocześnie. Wyłącz telewizję, emaila, facebooka czy telefon. Wszystko to co może rozproszyć twoją uwagę. W zapamiętywaniu pomaga nam spokój. Panuj nad własnymi myślami, aby nie odciągnęły cię w kierunku niebieskich migdałów. Aby zwiększyć efekty naszej pracy potrzebne będą również plan, cel, motywacja, zainteresowanie, przyjemność ze zdobytych informacji i pozytywne nastawienie. Im więcej pozytywnych emocji tym i większa motywacja tym szybsze rezultaty.
Jak widać istnieje wiele sposobów na pamięć i koncentrację. Nie ma człowieka, który nie chciałby nauczyć się kolejnego języka, podwyższyć iloraz swojej inteligencji, z szybkością światła przyswajać informacje, być mistrzem bystrej rozmowy i ciętej riposty oraz błyszczeć w towarzystwie posiadaną szeroką wiedzą i inteligencją. Możemy sobie w tym choć odrobinę pomóc. Rozwijać się, aby osiągać swoje większe czy mniejsze sukcesy w życiu. Wiesz już jak troszczyć się o swój mózg, a więc głowa do góry i do dzieła.
Foto: Flickr (lic. CC)
