Ujawniono wzór nowego banknotu o nominale 50 funtów

Bank Anglii oficjalnie zaprezentował wzór nowego banknotu o nominale 50 funtów. Potwierdzono też wcześniejsze przypuszczenia. Na nowej polimerówce znajdzie się wizerunek Alana Turinga.

W październiku ubiegłego roku Bank of England ogłosił konkurs na to, czyja podobizna powinna zostać umieszczona na przyszłych banknotach o nominale 50 funtów. Z góry narzucono, że na nowej pięćdziesiątce powinna znaleźć się twarz osoby realnej, takiej, która już nie żyje i która wniosła znaczący wkład w rozwój brytyjskiej nauki.

Z wszystkich nadesłanych kandydatur 989 spełniało kryteria kwalifikacyjne. Listę nominowanych zawężono do ponad 800 nazwisk (około 600 mężczyzn i około 200 kobiet). Zwycięskiego kandydata wyłonił Banknote Character Advisory Committee.

Zanim do tego doszło, bukmacherzy typowali, że największe szanse na wygraną mają: Stephen Hawking (astrofizyk, fizyk teoretyczny i kosmolog), Ada Lovelance (XIX-wieczna matematyczka, uznawana za pierwszą programistkę), Alan Turing (kryptolog, matematyk), Alexander Fleming (lekarz, bakteriolog), Rosalind Franklin (biofizyk), Alexander Graham Bell (wynalazca między innymi telefonu), Dorothy Crowfoot Hodgkin (biochemiczka, krystalograf) oraz Margaret Thatcher (Żelazna Dama, zanim poświęciła się polityce, pracowała jako chemik; Thatcher zajmowała się między innymi testowaniem jakości kremów do ciast, opracowała również skład emulgatorów wykorzystywanych przy… produkcji lodów).

And the Winner is…

W poniedziałek zorganizowano specjalną uroczystość w Muzeum Nauki i Przemysły w Manchesterze. To właśnie na niej Mark Carney, szef banku centralnego, ogłosił, że na nowym banknocie o nominale 50 funtów znajdzie się twarz Alana Turinga.

Carney podkreślił „innowacyjny i wszechstronny wkład Turinga jako ojca informatyki oraz sztucznej inteligencji, a także jako bohatera wojennego”. Szef banku centralnego przypomniał, że w trakcie II wojny światowej Turing opracował urządzenie ułatwiające rozszyfrowanie wiadomości zapisywanych przy użyciu Enigmy. Bomba Turinga opierała się na polskich koncepcjach maszynowego odczytywania zakodowanych meldunków oraz na wcześniejszych pracach Mariana Rajewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego. Z kolei po wojnie Turing zaprojektował jeden z pierwszych elektronicznych komputerów programowalnych oraz opracował test Turinga – mający określać, czy maszyna jest w stanie posługiwać się językiem naturalnym i (pośrednio) dowodzić, czy potrafi ona opanować sposób myślenia podobny do ludzkiego.

Szef banku centralnego przypomniał też, że władze brytyjskie dopiero po 61 latach uchyliły wyrok skazujący naukowca za homoseksualizm.

W 1952 roku włamano się do domu Turinga. W trakcie policyjnego śledztwa, mającego ustalić tożsamość włamywacza, naukowiec przyznał, że jest homoseksualistą. Seks homoseksualny był wówczas nielegalny w Wielkiej Brytanii. Turing oraz Arnold Murray (który przed włamaniem spędził kilka nocy w domu naukowca) zostali oskarżeni zgodnie z § 11. prawa karnego znowelizowanego ustawą z 1885 roku. W trakcie procesu Turingowi zaproponowano więzienie lub terapię hormonalną polegającą na przyjmowaniu estrogenu i w praktyce oznaczającą chemiczną kastrację. Naukowiec zgodził się na terapię.

Po skazaniu, Turinga napiętnowano: odsunięto go od badań związanych z konstrukcją komputera i odebrano certyfikat dostępu do informacji poufnych. 7 czerwca 1954 roku naukowiec popełnił samobójstwo.

W 2009 roku ówczesny premier Gordon Brown przeprosił w imieniu rządu Wielkiej Brytanii za „całkowicie niesprawiedliwe” i „straszne” potraktowanie Turinga. W roku 2013 królowa Elżbieta II pośmiertnie ułaskawiła naukowca.

W trakcie ogłaszania, że to twarz Alana Turinga pojawi się na nowym banknocie, szef banku centralnego wskazał, że sposób, w jaki potraktowano naukowca sprawił, że Turing nie mógł wykorzystać w pełni drzemiącego w nim potencjału.

Nowy banknot o nominale 50 funtów z wizerunkiem Alana Turinga wejdzie do obiegu w 2021 roku. Zgodnie z projektem, na nowej pięćdziesiątce znajdą się:

* Zdjęcie Alana Turinga (wykonane w 1951 roku)

* Tabela i formuły matematyczne z pracy Turinga z 1936 roku

* Szkic testowej maszyna z automatycznym silnikiem obliczeniowym, wykonany na podstawie projektu Turinga
* Rysunki techniczne Bomby Turinga

* Cytat: „To tylko przedsmak tego, co ma nadejść i tylko cień tego, co będzie”

* Podpis Turinga z księgi gości w Bletchley Park z 1947 roku

* Data urodzin Turinga (23 czerwca 1912 roku) zapisana w systemie binarnym