Przemysław Mackojc
Co to jest Child Benefit? Kto może się o niego ubiegać? Ile wynosi? Czy pobierając Child Benefit można starać się o 500+ i odwrotnie? Co zrobić, gdy wniosek o przyznanie Child Benefit zostanie odrzucony? Doradzamy i odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania dotyczące zasiłku na dziecko w Wielkiej Brytanii.
Child Benefit (ChB) to jeden z najpopularniejszych zasiłków w UK. Wydawać by się mogło, że o brytyjskich „benefitach na dziecko” powiedziano i napisano już wszystko. Okazuje się jednak, że wielu zainteresowanych otrzymaniem tego zasiłku osób (w tym Polaków) – mimo aplikowania o Child Benefit – pomocy nie otrzymuje. Dlaczego? Jak zwykle: diabeł tkwi w szczegółach, więc o pomoc w przygotowaniu poradnika poprosiliśmy ekspertów z LiderTax (KLIK!). Zanim jednak omówimy istotne detale, skupmy się na ogólnikach. Zacznijmy więc od podstaw, czyli od wyjaśnienia…
Czym jest Child Benefit (ChB) – zasiłek na dziecko w UK?
Child Benefit to zasiłek, do którego pobierania uprawnione są osoby będące odpowiedzialne za dziecko, a więc – ponoszące wydatki związane z jego utrzymaniem. Oznacza to, że ChB pobierać może nie tylko biologiczny rodzic dziecka. Do pobierania zasiłku uprawnione są też osoby, które zaadoptowały dziecko (lub są w trakcie procesu adopcyjnego), które pełnią pieczę nad dzieckiem lub dziećmi swojego partnera lub które są zarejestrowanymi opiekunami zastępczymi. Child Benefit może też pobierać rodzic lub opiekun, który nie mieszka z dzieckiem, ale aktywnie łoży na jego utrzymanie. Pod warunkiem, że rodzic lub opiekun, z którym faktycznie mieszka dziecko nie pobiera już ChB a władze lokalne nie płacą za zakwaterowanie ani nie łożą na utrzymanie tego dziecka.
Ważne! Child Benefit przyznawany jest tylko jednemu opiekunowi. Nawet wtedy, gdy rodzice dziecka są po rozwodzie czy w separacji, o zasiłek ten może starać się tylko jedno z nich. Innymi słowy: na jedno dziecko przysługuje jeden zasiłek. O tym, jakimi przesłankami kierować się przy wyborze opiekuna, który Child Benefit będzie pobierał oraz o tym, jak rozwiązywane są sytuacje, w których opiekunowie dziecka nie mogą (samodzielnie) dojść do porozumienia w kwestii tego, kto powinien pobierać ChB – później.
Child Benefit wypłacany jest opiekunowi, który sprawuje pieczę nad dzieckiem do 16 roku życia. W przypadku dzieci starszych – od 16 do 20 roku życia – zasiłek wypłacany jest jedynie wtedy, gdy dziecko uczy się w pełnym wymiarze godzin lub bierze udział w szkoleniach zatwierdzonych przez departament Child Benefit.
Obywatelstwo dziecka jest nieistotne! Nie ma takiej możliwości, aby Child Benefit nie został przyznany tylko dlatego, że dziecko znajdujące się pod pieczą wnioskującego o zasiłek opiekuna ma obywatelstwo polskie, a nie brytyjskie. Jeśli ktoś twierdzi, że nie otrzymał ChB z uwagi na obywatelstwo dziecka – mija się z prawdą.
Kolejny mit dotyczy zarobków opiekunów dziecka. Nie, nie ma limitów dochodowych. Child Benefit przyznawany jest zarówno opiekunom zarabiającym £10.000, jak i £100.000 rocznie. Prawdą jest natomiast to, że zamożniejsi opiekunowie muszą od ChB odprowadzić podatek (szczegóły niżej).
Ile wynosi Child Benefit?
Wysokość Child Benefit jest stała, niezależna od zarobków opiekunów dziecka i wynosi:
£20,70 na pierwsze lub jedyne dziecko (kwota na tydzień)
£13,70 na każde kolejne dziecko (kwota na tydzień)
Zasiłek wpłacany jest na konto bankowe wnioskodawcy zwykle co 4 tygodnie, jednak samotni opiekunowie lub opiekunowie otrzymujący inne świadczenia mogą starać się o to, by Child Benefit był im wypłacany raz na tydzień.
Wniosek o Child Benefit – co, gdzie, kiedy?
Wniosek CH2 należy pobrać z tej strony (KLIK!) lub poprosić o niego telefonicznie, dzwoniąc do departamentu Child Benefit (numer to 0300 200 3100). Podczas składania wniosku do dokumentu należy dołączyć oryginalny akt urodzenia lub adopcji dziecka. Aktu urodzenia nie trzeba tłumaczyć.
Dokumenty dołączone do wniosku (oryginały) są zwracane w przeciągu 4 tygodni. Rozpatrywanie wniosku o ChB trwa natomiast do 12 tygodni, jednak w przypadku dzieci, które dopiero przyjechały do Wielkiej Brytanii – czas oczekiwania na decyzję departamentu może się wydłużyć (urząd wysyła zapytania do Polski, aby sprawdzić, czy osoba starająca się o ChB nie pobiera w swoim ojczystym kraju podobnych zasiłków, na przykład zasiłku rodzinnego czy 500+).
* Dziecko przyszło na świat w Wielkiej Brytanii – w takim przypadku wniosek o Child Benefit najlepiej złożyć jak najszybciej po porodzie. Blankiet wniosku jest zwykle dołączany do paczki (wyprawki) szpitalnej. Jeśli jednak wniosek o ChB nie został (choćby omyłkowo) dołączony do paczki – nie oznacza to, że zasiłek nam się nie należy. W takim wypadku wniosek należy pobrać ze strony departamentu lub poprosić o niego telefonicznie.
* Dziecko urodziło się w Polsce i wraz z rodzicami lub opiekunem przeprowadziło się do UK – w takich przypadkach, aby otrzymać zasiłek, rodzic lub opiekun dziecka musi spełnić trzy warunki. Po pierwsze: UK musi być głównym miejscem zamieszkania rodzica lub opiekuna, po drugie: rodzic lub opiekun musi przebywać w UK legalnie i po trzecie – rodzic lub opiekun musi pracować w UK od co najmniej trzech miesięcy. Jeśli te warunki zostały zachowane a dziecko spełnia opisane wcześniej kryteria (na przykład ma mniej niż 16 lub mniej niż 20 lat, ale wciąż się uczy) – rodzic lub opiekun może aplikować.
* Rodzic lub opiekun wyjechał do UK, dziecko pozostało w Polsce – w takich przypadkach także możliwe jest przyznanie ChB, ale – co jest bardzo istotne – rodzic czy opiekun ubiegający się o zasiłek będzie musiał udowodnić, że łoży na utrzymanie dziecka przebywającego w Polsce (przesyła pieniądze, kupuje ubrania i prezenty etc.). Dlatego w takiej sytuacji dobrze jest się zastanowić, co jest bardziej opłacalne: korzystanie z Child Benefit czy (na przykład) z programu 500+. Uwaga! Nie można jednocześnie pobierać brytyjskich i polskich zasiłków na dziecko. W tym artykule (KLIK!) opisaliśmy te zasady i podjęliśmy próbę odpowiedzi na pytanie, który z zasiłków korzystniej wybrać.
* Adopcja dziecka w Wielkiej Brytanii – w takich przypadkach o ChB można wnioskować od razu, gdy tylko dziecko zamieszka z przyszłymi rodzicami czy opiekunami. Nie trzeba czekać na formalne zakończenie adopcji (o adopcji w UK pisaliśmy tutaj – KLIK!).
Child Benefit a podatki
Jeśli roczne dochody któregoś z rodziców/opiekunów dziecka przekraczają 50 tysięcy funtów, zasiłek ten będzie opodatkowany. W takich przypadkach lepiej sprawdzić, czy opłaca nam się pobierać ChB. Można to zrobić przy pomocy tego kalkulatora – KLIK!
Child Benefit a emerytura
Opiekun, który nie pracuje, opiekuje się dzieckiem i który pobiera ChB ma kredytowane składki emerytalne. W takich przypadkach – do osiągnięcia przez dziecko 12 lat – państwo pokrywa National Insurance Contributions a opiekun dziecka nie musi opłacać składek. Jeśli niepracujący zawodowo opiekun lub rodzic sprawuję pieczę nad więcej niż jednym dzieckiem, składki emerytalne są kredytowane do 12 roku życia najmłodszego dziecka. Przykład? Najprostszy do obliczenia: 3 dzieci co 12 lat daje w sumie 36 lat składkowych do emerytury.
Dlatego korzystniej jest, aby – w przypadku, gdy tylko jeden z opiekunów pracuje, a więc i tak opłaca składki emerytalne – o ChB starał się niepracujący rodzic.
Rozwód, separacja – co teraz?
Jeśli – na przykład – czteroosobowa rodzina się rozdziela, jedno dziecko mieszka z jednym, a drugie z drugim rodzicem – opiekunowie mogą oddzielnie wnioskować o przyznanie najwyższej stawki ChB (£20.70) na dziecko, które aktualnie znajduje się pod ich pieczą.
W takiej sytuacji wciąż obowiązuje zasada, że na jedno dziecko przysługuje jeden zasiłek. W przypadku, gdy partnerzy nie mogą dojść między sobą do porozumienia, o tym, które z nich będzie pobierało ChB zadecyduje HMRC.
O czym informować Child Benefit Office?
Warto być w stałym kontakcie z urzędem i – aby uniknąć nieporozumień – informować go na bieżąco o wszystkich istotnych zmianach w życiu zarówno dziecka, jak i opiekunów. Child Benefit Office należy powiadomić choćby wtedy, gdy doszło do zmiany adresu, numeru konta czy danych personalnych (opiekuna lub dziecka), gdy opiekunowie sprawujący pieczę nad dzieckiem postanowili się rozstać czy gdy dziecko zamieszkało samodzielnie lub rozpoczęło pracę w wymiarze wyższym niż 24 godziny tygodniowo.
Kiedy Child Benefit zostaje wstrzymany?
ChB to zasiłek, który ma odciążyć finansowo rodzica czy opiekuna, który sprawuje pieczę nad dzieckiem. W przypadku, gdy dziecko dorasta, usamodzielnia się (rozpoczyna pracę czy praktykę zawodową) lub korzysta z Income Support czy Employment and Support Allowance – wstrzymywana jest wypłata zasiłku ChB.
Nie przyznano mi Child Benefit, co teraz?
Osoby, które starały się o ChB, a którym zasiłku nie przyznano mogą składać odwołanie od decyzji urzędu do Social Security and Child Support Tribunal. Dodatkowo, opiekunowie, których wnioski o przyznanie ChB zostały odrzucone mogą szukać pomocy w Citizen Advice Bureaux.
Jakie są powody odrzucenia wniosku o Child Benefit?
Wśród najczęstszych powodów wymienić należy błędy formalne przy składaniu wniosku (kiedy nie wszystkie pola wniosku zostały uzupełnione etc.).
W przypadku, gdy dziecko pozostaje w Polsce z jednym opiekunem, a drugi opiekun – mieszkający w UK – stara się o przyznanie ChB, urząd wysyła do opiekuna w Polsce oraz do MOPS list z prośbą o dosłanie dokumentów (na przykład zaświadczenia, że dziecko się uczy) lub potwierdzenia, że na dziecko nie pobierane są polskie zasiłki. Niestety zdarza się tak, że rodzić przebywający w Polsce taki list lekceważy, a MOPS – odpowiada na korespondencję z opóźnieniem. Takie zaniechanie kończy się nieprzyznaniem zasiłku ChB.
Bywa też tak, że urząd wysyła prośbę o przesłanie konkretnych dokumentów do osoby aplikującej o Child Benefit, a osoba ta albo nie przesyła wszystkich, wymaganych załączników, albo przesyła je po terminie. Efekt? Wniosek o ChB jest odrzucany.
Problemem może być też to, że osoba starająca się o przyznanie zasiłku na dziecko przebywające w Polsce nie potrafi udokumentować, że łoży na utrzymanie tego dziecka.
HMRC odrzuca wnioski o ChB także wtedy, gdy osoba aplikująca – będąca jednocześnie samozatrudnioną – nie potrafi udokumentować tego, że pracuje.
Niestety, co chyba najsmutniejsze, czasami zdarzają się absurdalne odrzucenia, bez konkretnego powodu. W takich wypadkach nigdy nie wolno się poddawać, tylko składać odwołanie.
Za pomoc w przygotowaniu poradnika dziękujemy ekspertom z LiderTax. Pracownicy tego polskiego biura księgowego codziennie pomagają Polakom mieszkającym w UK w skutecznym ubieganiu się o Child Benefit.
KLIK! – biuro LiderTax w Londynie
KLIK! – biuro LiderTax w Kent
