Przemysław Mackojc
Bliska osoba zmarła za granicą, a teraz należy zatroszczyć się o przewóz ciała lub prochów do ojczystego kraju w celu dokonania pochówku. Co należy wiedzieć, jakich formalności dopełnić?
W dzisiejszych czasach taka procedura jest stosunkowo prosta i nie wymaga od nas szczególnej wiedzy z zakresu prawa. Istnieją domy pogrzebowe, które zajmą się nią za dodatkową opłatą (i współpracują z konsulatami, co znacznie przyspiesza cały proces), warto jednak również samemu orientować się w przepisach. W Polsce podstawą prawną do sprowadzenia zwłok zmarłego do kraju jest obecnie art. 14 ustawy z 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych. Należy pamiętać, że prawo do sprowadzania ciała mają krewni (w tym małżonkowie) zmarłej osoby do 4 stopnia pokrewieństwa.
Procedury
Pierwszym krokiem jest wystąpienie o zgodę starosty lub prezydenta miasta w Polsce, w którym zmarły miałby zostać pochowany. Dokument powinien zostać nam wydany w ciągu trzech dni (w międzyczasie uzyskiwane są informacje i decyzje od innych instytucji, m.in. sanepidu), i jest zwolniony z opłat skarbowych. Następnie decyzję przekazuje się do właściwego polskiego urzędu konsularnego, położonego w państwie, z którego zwłoki mają być sprowadzone. Istnieje możliwość przesłania jej faksem, co jest chyba najszybszą metodą doręczenia, nie wymaga dodatkowych opłat za przesyłki ekspresowe, a także daje nam możliwość uzyskania pisma poza godzinami pracy urzędu, o ile wcześniej skontaktujemy się telefonicznie (źródło).
Na jej podstawie polski konsul wydaje zaświadczenie na przewóz zwłok lub prochów, za które pobierana jest opłata (zgodnie z Tabelą Opłat Konsularnych, w państwach strefy euro wynosi ona 54 euro; na stronie internetowej Ambasady RP w Londynie widnieje informacja o opłacie w wysokości 40 GBP). Dodatkowo, w konsulacie wykonuje się zabiegi takie jak balsamowanie ciała lub inne, związane z religią zmarłego obrządki.
Poza wymienioną wcześniej zgodą starosty/prezydenta miasta wymaga się przedłożenia oryginałów następujących dokumentów:
Transport zwłok:
– akt zgonu (death certificate lub interim death certificate)
– zaświadczenie medyczne, że zgon nie miał związku z chorobą zakaźną
– zaświadczenie z zakładu pogrzebowego zajmującego się transportem potwierdzające spełnienie norm przewozu szczątków
– zezwolenie koronera na wywóz zwłok z Wielkiej Brytanii (nie jest ono wymagane przez stronę polską).
Przewóz prochów:
– akt zgonu (death certificate)
– zaświadczenie o kremacji zwłok (certificate of cremation)
– zaświadczenie zakładu pogrzebowego, że urna jest z metalu i zawiera wyłącznie prochy osoby zmarłej.
Urna powinna znajdować się w drewnianej, szczelnej skrzynce.
Transport i koszty
Przewóz ciała zza morza oznacza uiszczenie opłaty za prom lub samolot (przy liniach lotniczych warto zorientować się, które z nich wyrażają zgodę na transport trumny – w części z nich dozwolony jest jedynie przewóz urn). Po przyjeździe szczątków do kraju należy zająć się ich dalszym transportem.
W Polsce na przewóz zwłok koleją, samolotami i statkami każdorazowo wymagane jest uzyskanie zezwolenia. Z kolei przy przewozie środkami transportu drogowego zezwolenie jest wymagane jedynie wtedy, gdy przewóz następuje na odległość powyżej 60 km (wtedy zwłoki składa się w specjalnej, szczelnej, drewnianej trumnie, wypełnionej warstwą substancji płynochłonnej). Zezwolenia wydaje w terminie 3 dni państwowy powiatowy inspektor sanitarny właściwy dla miejsca, z którego zwłoki albo szczątki są przywożone, na pisemny wniosek podmiotu uprawnionego do ich pochowania. Przewożenie zwłok na takie odległości jest dozwolone specjalnie do tego celu przeznaczonymi środkami przewozowymi. Środek transportu drogowego, przysposobiony do przewozu zwłok i szczątków ludzkich, jest odpowiednio oznakowany i przystosowany do tego celu, musi spełniać wszelkie wymogi formalne.
Najlepiej zdać się w tej kwestii na wynajęty przez nas zakład pogrzebowy. Zsumowane koszty znacząco się różnią w zależności od kraju, z jakiego sprowadzamy bliską osobę (transport samochodowy jest tańszy, ale nie zawsze możliwy w krajach europejskich), ciężko więc podać jakąś uśrednioną stawkę – przykładowy cennik firmy zajmującej się transportem zwłok z zagranicy:
- Sprowadzenie zwłok z Anglii do Polski – od 6500 PLN
- Sprowadzenie zwłok z Belgii do Polski – od 5500 PLN
- Sprowadzenie zwłok z Holandii do Polski – od 5500 PLN
- Sprowadzenie zwłok z Niemiec do Polski – od 3500 PLN
- Sprowadzenie zwłok z Francji do Polski – od 7500 PLN
- Sprowadzenie zwłok ze Szwecji do Polski – od 6500 PLN
- Sprowadzenie zwłok z Norwegii do Polski – od 7500 PLN
- Sprowadzenie zwłok z Irlandii do Polski – od 10500 PLN
Przeczytaj także:
Śmierć w UK: procedury i wsparcie finansowe – KLIK
Foto: Flickr (lic. CC)
